به گزارش سلامت نیوز، اوزمپیک (Ozempic) نام تجاری داروی سمگلوتید (Semaglutide) است که به صورت تزریقی هفته‌ای یک بار برای درمان دیابت نوع 2 و کنترل قند خون تجویز می‌شود. این دارو به گروه آگونیست‌های گیرنده GLP-1 تعلق دارد و به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین داروهای کنترل دیابت شناخته می‌شود. علاوه بر کنترل قند خون، مطالعات اخیر نشان داده‌اند که اوزمپیک می‌تواند فواید مهمی برای سلامت قلب و کاهش ریسک سکته داشته باشد.

مکانیسم اثر اوزمپیک

سمگلوتید، ماده فعال اوزمپیک، به گیرنده‌های GLP-1 در بدن متصل می‌شود. این گیرنده‌ها در پانکراس و دستگاه گوارش حضور دارند و فعال شدن آن‌ها باعث موارد زیر می‌شود:

• افزایش ترشح انسولین وابسته به گلوکز

• کاهش ترشح گلوکاگون (هورمون افزایش‌دهنده قند خون)

• کاهش سرعت تخلیه معده که به کنترل اشتها کمک می‌کند

• کاهش وزن به واسطه کاهش اشتها و مصرف کالری کمتر

به این ترتیب، اوزمپیک نه تنها قند خون را کاهش می‌دهد، بلکه به کاهش وزن و بهبود پارامترهای متابولیک کمک می‌کند.

تأثیر اوزمپیک بر سلامت قلب و عروق

یکی از مهم‌ترین مزایای اوزمپیک که در مطالعات بالینی اخیر برجسته شده، تاثیر مثبت آن بر سلامت قلب و کاهش خطر عوارض قلبی عروقی است.

کاهش ریسک بیماری‌های قلبی

مطالعات متعددی نشان داده‌اند که سمگلوتید می‌تواند به طور قابل توجهی ریسک سکته قلبی، سکته مغزی و مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.

• در مطالعه SUSTAIN-6، یکی از بزرگترین آزمایشات بالینی، بیماران دیابتی که اوزمپیک مصرف کردند در مقایسه با گروه دارونما، 26٪ کاهش در ریسک عوارض قلبی عروقی مشاهده کردند. (منبع: NEJM - SUSTAIN-6 Study)

• این دارو همچنین باعث کاهش فشار خون و بهبود سطح چربی‌های خون (کاهش LDL و افزایش HDL) می‌شود که به سلامت رگ‌ها کمک می‌کند.

کاهش وزن و تأثیر آن بر قلب

کاهش وزن ناشی از اوزمپیک، یکی دیگر از فاکتورهای مهم بهبود سلامت قلب است. چاقی یکی از عوامل اصلی ابتلا به فشار خون بالا، دیابت و بیماری‌های قلبی است. کاهش وزن در نتیجه مصرف اوزمپیک می‌تواند بار کاری قلب را کاهش دهد و خطر سکته را کمتر کند.

آیا اوزمپیک ریسک سکته را افزایش می‌دهد؟

برخلاف برخی داروها و ترکیبات که ریسک عوارض قلبی را افزایش می‌دهند، اوزمپیک و سمگلوتید بر اساس شواهد موجود، ریسک سکته را کاهش می‌دهند یا حداقل افزایش نمی‌دهند.

• در مطالعه PIONEER 6 که سمگلوتید خوراکی را بررسی کرده، هیچ افزایش معناداری در ریسک سکته مغزی یا سکته قلبی مشاهده نشد. (منبع: PIONEER 6 Study)

• FDA و سازمان‌های بین‌المللی سلامت استفاده از این دارو را در بیماران با ریسک قلبی بالا تایید کرده‌اند.

عوارض جانبی اوزمپیک

هر دارویی ممکن است عوارضی داشته باشد و اوزمپیک نیز مستثنی نیست. برخی عوارض شایع اوزمپیک شامل موارد زیر است:

• تهوع، استفراغ و اسهال (در هفته‌های اول مصرف بیشتر دیده می‌شود)

• کاهش اشتها و کاهش وزن

• احتمال کمبود ویتامین B12 در مصرف طولانی مدت

• خطر نادر التهاب پانکراس (پانکراتیت)

• ممکن است در برخی بیماران باعث تغییر ضربان قلب شود (بسیار نادر)

موارد احتیاط و توصیه‌ها

• مصرف اوزمپیک باید تحت نظر پزشک و با بررسی کامل سابقه بیماری و داروهای مصرفی باشد.

• بیماران با سابقه پانکراتیت باید با احتیاط دارو را مصرف کنند.

• بررسی منظم ویتامین B12 در مصرف‌کنندگان طولانی‌مدت توصیه می‌شود.

• اوزمپیک به هیچ وجه جایگزین رژیم غذایی و ورزش سالم نیست بلکه بخشی از برنامه درمانی جامع است.

اوزمپیک (سمگلوتید) یکی از داروهای موثر در کنترل دیابت نوع 2 است که علاوه بر کنترل قند خون، فواید چشمگیری برای سلامت قلب و کاهش ریسک سکته دارد. این دارو می‌تواند به کاهش وزن، بهبود فشار خون و کاهش چربی‌های مضر خون کمک کند که همه این عوامل باعث کاهش عوارض قلبی عروقی می‌شوند. با این حال، مصرف اوزمپیک باید تحت نظر پزشک باشد و همراه با رعایت سبک زندگی سالم انجام شود.

چرا در برخی افراد باعث بروز بیماری های قلبی شده است؟

اوزمپیک (سمگلوتید) یکی از داروهای گروه آگونیست‌های گیرنده GLP-1 است که برای درمان دیابت نوع ۲ و بهبود کنترل قند خون تجویز می‌شود. این دارو در مطالعات بالینی متعدد نشان داده که می‌تواند علاوه بر کاهش قند خون، به کاهش ریسک بیماری‌های قلبی-عروقی کمک کند. برای مثال، مطالعه SUSTAIN-6 که در مجله معتبر The New England Journal of Medicine منتشر شده است، نشان داد که سمگلوتید به طور معنی‌داری خطر رویدادهای قلبی-عروقی مانند سکته قلبی و سکته مغزی را در بیماران دیابتی کاهش می‌دهد (Marso et al., 2016)[1].

با این حال، گزارش‌هایی از بروز مشکلات قلبی در برخی بیماران مصرف‌کننده این دارو نیز وجود دارد که نیاز به بررسی دقیق دارد. عوامل زیر می‌توانند در بروز این موارد نقش داشته باشند:

1. ویژگی‌های فردی و بیماری‌های زمینه‌ای:بیمارانی که سابقه بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا یا سایر بیماری‌های مزمن دارند، ممکن است در مواجهه با دارو دچار عوارض جانبی یا تشدید بیماری شوند. در چنین شرایطی، دارو می‌تواند به صورت غیرمستقیم یا از طریق تداخلات دارویی، بر عملکرد قلب تأثیر بگذارد

2. تداخلات دارویی:مصرف همزمان اوزمپیک با برخی داروهای قلبی، فشار خون یا ضدانعقادها ممکن است منجر به تغییرات ناخواسته در اثرات درمانی و بروز عوارض قلبی شود. در نتیجه، پایش دقیق و تنظیم دوز داروها توسط پزشک ضروری است

3. عوارض نادر:
   گرچه نادر است، برخی بیماران ممکن است واکنش‌های غیرمعمولی به اوزمپیک داشته باشند که باعث بروز علائم قلبی مانند تاکی‌کاردی، فشار خون غیرطبیعی یا درد قفسه سینه شود. این موارد نیازمند ارزیابی تخصصی و در صورت لزوم توقف مصرف دارو است

4. سایر عوامل مؤثر:
   بروز بیماری‌های قلبی در بیمارانی که اوزمپیک مصرف می‌کنند، ممکن است تحت تأثیر عوامل دیگری مانند سبک زندگی، رژیم غذایی، استرس و یا سایر بیماری‌ها باشد که در برخی موارد به اشتباه به دارو نسبت داده می‌شود.

اگرچه داده‌های گسترده و معتبر نشان می‌دهند که اوزمپیک در کنترل دیابت و کاهش خطر بیماری‌های قلبی مفید است، بروز عوارض قلبی در برخی بیماران نیازمند بررسی دقیق‌تر است. مهم‌ترین توصیه این است که بیماران مصرف‌کننده این دارو تحت نظارت مستمر پزشک باشند و هرگونه علامت غیرطبیعی قلبی را به سرعت گزارش دهند. خودداری از قطع ناگهانی دارو و مشورت با پزشک در هر مرحله، کلید حفظ سلامت و مدیریت موثر بیماری است.

منابع و مقالات مرتبط

1. Effect of Semaglutide on Cardiovascular Outcomes in Patients with Type 2 Diabetes – NEJM, 2016
   https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1607141

2. Cardiovascular outcomes with oral semaglutide in type 2 diabetes – Circulation, 2019
   https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/CIRCULATIONAHA.119.042666

3. Semaglutide and Weight Loss – Diabetes, Obesity and Metabolism Journal
   https://dom-pubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/dom.13954

4. FDA Approval Letter for Ozempic
   https://www.fda.gov/media/106921/download

5. [1] Marso, S.P., et al. (2016). Semaglutide and Cardiovascular Outcomes in Patients with Type 2 Diabetes. The New England Journal of Medicine, 375(19), 1834-1844. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1607141
6. [2] Rizzo, M., et al. (2019). GLP-1 Receptor Agonists and Cardiovascular Disease: A Review. Cardiovascular Diabetology, 18(1), 157. https://cardiab.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12933-019-0968-9
7. [3] Aroda, V.R., et al. (2017). Safety and Cardiovascular Outcomes of GLP-1 Receptor Agonists. Diabetes Care, 40(5), 634-642. https://care.diabetesjournals.org/content/40/5/634
8. [4] Novo Nordisk (2023). Ozempic® (semaglutide) Summary of Product Characteristics. https://www.novonordisk.com/content/dam/nncorp/global/en_US/documents/products/ozempic-technical-product-summary.pdf